Wraz z rosnącą popularnością instalacji fotowoltaicznych wśród właścicieli domów jednorodzinnych pojawiły się obawy o bezpieczeństwo pożarowe tego rodzaju urządzeń elektrycznych. Dlatego, aby zminimalizować ryzyko pożaru warto wiedzieć, jakie obowiązują nas przepisy prawne odnośnie zabezpieczenia instalacji PV przed pożarem, a także na co zwrócić uwagę na etapie projektowania i montażu fotowoltaiki.
Ochrona przed pożarem instalacji fotowoltaicznej
Instalacja fotowoltaiczne są bezpieczne i nie generują ryzyka pożaru. Według badań przeprowadzonych przez niemiecki instytutów Systemów Energetyki Słonecznej im. Fraunhofera oraz brytyjski BRE National Solar Centre, na ponad milion zweryfikowanych przypadków pożaru budynków z zainstalowaną fotowoltaiką, mniej niż 0,01% związanych było z działającą instalacją PV.
Najczęstszą przyczyną pożarów były wyładowania atmosferyczne, stąd wniosek, że podstawą ochrony przeciwpożarowej instalacji fotowotlaicznej są zabezpieczenia przeciwprzepięciowe, które chronią urządzenia w trakcie burz. W dalszej kolejności istotne są: prawidłowe podłączenie systemu fotowoltaicznego oraz wysokiej klasy urządzenia PV i podzespoły.
Choć wadliwie działająca instalacja PV bardzo rzadko stanowi przyczynę pożaru budynku, to ze względów bezpieczeństwa zaleca się okresowe przeglądy paneli fotowoltaicznych, szczególnie pod kątem mikrouszkodzeń.
Regulacje prawne dotyczące ochrony przeciwpożarowej instalacji PV
Instalacje fotowoltaiczne podlegają przepisom przeciwpożarowym zawartym w Ustawie Prawo Budowlane z dnia 13 lutego 2020 roku. Zgodnie z ustawą nie jest wymagane pozwolenie na budowę oraz zgłoszenie wykonywania robót budowlanych dla: pomp ciepła, wolno stojących kolektorów słonecznych oraz urządzeń fotowoltaicznych o mocy mniejszej niż 50 kWp.
Jednak właściciel instalacji fotowoltaicznej o mocy większej niż 6,5 kWp ma obowiązek uzgodnić projekt instalacji z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz zawiadomić Państwową Straż Pożarną.
Należy zaznaczyć, że moc instalacji fotowoltaicznej 6,5 kWp, o której mowa w przepisach, dotyczy nominalnej mocy zainstalowanych paneli PV.
Przepisy przeciwpożarowe (ppoż) dla instalacji PV o mocy poniżej 6,5 kWp
W przypadku instalacji fotowoltaicznych o mocy niższej niż 6,5 kWp, które montuje się zwykle na dachach domów jednorodzinnych, przepisy nie definiują zabezpieczeń przeciwpożarowych. W praktyce najczęściej stosuje się przeciwpożarowy wyłącznik prądu, choć jest to kwestia ustaleń pomiędzy właścicielem instalacji PV a firmą wykonującą jej projekt i montaż.
Należy jednak pamiętać, że instalacje fotowoltaiczne podlegają także ogólnym przepisom Prawa Budowlanego, które określają sposób realizacji inwestycji PV oraz jakie materiały należy wykorzystać, aby instalacja fotowoltaiczna nie stanowiła zagrożenia. Dla instalacji podłączonych do sieci energetycznej (on-grid) należy wziąć pod uwagę także wymagania dystrybutora energii, z którym podpisujemy umowę.
Jeśli chcemy mieć pewność, że nasza inwestycja fotowoltaiczna zostanie zrealizowana zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa Budowlanego, w tym z zastosowaniem materiałów z odpowiednimi atestami, należy skorzystać z usług renomowanej firmy fotowoltaicznej. Wówczas mamy pewność, że instalacja jest podłączona prawidłowo i nie stanowi zagrożenia pożarowego dla budynku.
O tym jak wybrać dobrą firmę fotowoltaiczną przeczytasz w artykule „Jak wybrać firmę fotowoltaiczną, aby nie stracić pieniędzy i nerwów?”
Przepisy przeciwpożarowe dla instalacji PV o mocy od 6,5 kWp do 50 kWp
Zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego dla instalacji fotowoltaicznej o mocy w granicach 6,5 kWp – 50 kWp inwestor musi uzgodnić projekt z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz zawiadomić Straż Pożarną, że uruchomił instalację PV na dachu swojego budynku lub gruncie. Uzgodnienie z rzeczoznawcą dotyczy takich zagadnień jak:
- sposób okablowania dla tej części instalacji przesyłającej prąd z paneli do inwertera (prąd stały),
- rodzaj kabli i ich zabezpieczenie,
- rodzaj i umiejscowienie inwertera,
- rodzaje wyłączników i zabezpieczeń przeciwprzepięciowych,
- podłączenie instalacji fotowoltaicznej do sieci energetycznej,
- wyposażenie urządzeń PV w mechanizmy ochrony przed pożarem.
Nie ma obowiązku uzgadniania z rzeczoznawcą projektu fotowoltaicznego, umiejscowienia modułów PV czy okablowanie prądu zmiennego w budynku. Zgłoszenia instalacji PV do Straży Pożarnej dokonujemy poprzez złożenie pisemnego powiadomienia do miejscowej jednostki PSP.
Dodatkowe, szczególne warunki obowiązują inwestorów, którzy planują instalację fotowoltaiczną na obiektach, w których będzie przebywało jednocześnie ponad 50 osób. W takim przypadku, system fotowoltaiczny musi być przede wszystkim kompatybilny z istniejącą instalacją przeciwpożarową budynku. A dla inwestycji fotowoltaicznej o mocy większej niż 50 kWp należy uzyskać pozwolenie na budowę tego typu instalacji.
Dobre praktyki przeciwpożarowe dla instalacji fotowoltaicznej
Choć przypadki pożaru budynku z powodu instalacji fotowoltaicznej należą do rzadkości, inwestor powinien dołożyć starań, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów z urządzeniami PV i podłączeniami. W tym celu warto zapoznać się z Dekalogiem Dobrych Praktyk opublikowanym przez Polskie Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej. Zawiera on 10 najważniejszych zasad dotyczących projektowania, montażu i serwisowania urządzeń fotowoltaicznych, które zapewnią bezpieczeństwo pożarowe instalacji. Eksperci rekomendują:
- stosowanie wyłącznie urządzeń PV i podzespołów posiadających odpowiednie atesty, dotyczy to przewodów, złączy, uziemienia i ochrony odgromowej, ochrony przepięciowej, inwerterów i modułów fotowoltaicznych,
- zamontowanie inwertera z dala od materiałów łatwopalnych,
- wykonanie jak najmniejsze liczby połączeń DC używając szybkozłączki tego samego typu,
- zastosowanie rozłączników prądu stałego przed wejściem obwodów DC do budynku,
- wykorzystanie w instalacji PV kabli odpornych na działanie wysokiej temperatury i wody oraz poprowadzenie ich trasami wydzielonymi pożarowo,
- umieszczenie gaśnicy proszkowej w pobliżu inwertera.
Wyniki międzynarodowych badań nad przyczynami pożarów budynków z zainstalowaną fotowoltaiką jasno pokazują, że najważniejszymi elementami gwarantującymi bezpieczeństwo pożarowe instalacji fotowoltaicznej są solidny i doświadczony wykonawca instalacji oraz wysokiej jakości podzespoły i urządzenia PV.
Firma PVTEC fotowoltaika Tarnów gwarantuje projekt i montaż instalacji fotowoltaicznej z zachowaniem wszystkich obowiązujących standardów bezpieczeństwa pożarowego. Oferujemy także moduły PV i inwertery wyłącznie sprawdzonych, renomowanych firm.
O tym jak wybrać wysokiej klasy panele fotowoltaiczne i inwerter, a jednocześnie nie przepłacić przeczytasz w artykułach „Jakie panele fotowoltaiczne wybrać, aby uniknąć problemów?” oraz „Jak prawidłowo dobrać inwerter do instalacji fotowoltaicznej”.
